Çalışma Yöntemleri

SAD-AFAG çalışmalarını 4 temel yöntemle yürütür;

1. Saha araştırmaları: Belli bir takvim içinde sınırları belirlenmiş bir alanda SAD-AFAG araştırmacıları tarafından sahada yapılan her türlü çalışmayı içerir. Saha çalışmaları şu 3 ana başlığı kapsar;

1. Akdeniz fokunun kıyılarımızdaki varlığı, popülasyonu ve dağılımını ortaya koymak
2. Akdeniz fokunun yaşam alanları ve mağaraların bulunması ve güncellenmesi
3. Akdeniz foku ve yaşam alanlarında tehdit analizi

Ayrıca; saha çalışmalarında Akdeniz foku için kullanılan en etkili yöntem aktif gözlemdir. Araştırmacılar daha çok Akdeniz fokunu doğal yaşam alanında insanlardan uzak ücra kayalık kıyılarda gözlemler. Tüm Akdeniz foku yaşam alanlarını aynı anda gözlemlemek para, zaman ve personel açısından imkansız olduğu için belirli alanlarda çalışmalar sürdürülür. Bununla birlikte; dalış merkezleri personeli, profesyonel kıyı balıkçıları, amatör balıkçılar ve sualtı avcıları, sahil güvenlik personeli gibi kişilerin foklarla ilgili şahitliklerinin tüm detayları ile derlenmesi, türün güncel dağılımının izlenebilmesi için oldukça önemlidir.

2. Koruma çalışmaları: Koruma çalışmalarının başında mevzuat geliştirme ve lobi faaliyetleri gelir. İlgili resmi kurumlarda ikili görüşmeler veya toplantıların yanısıra çok taraflı gerçekleşen toplantılarda mevzuat çalışmaları, koruma önerileri ve yönetim planları önerilir. Yapılan lobi çalışmaları siyasi mekanizmaları ve karar vericileri doğanın korunması yönünde etkilemek veya harekete geçirmek için kullanılır. SAD-AFAG, mevzuat ve lobi çalışmalarına en az saha çalışmaları kadar önem vermektedir. Araştırma yapıp bilgi üreten ve bunları belge, proje ya da eyleme dönüştüren AFAG; Akdeniz foku ve yaşam alanları ile ilgili ulusal mevzuat ve uluslararası anlaşmaları inceleyerek türün ve yaşam alanlarının korunması için her türlü çalışmaya öncülük etmektedir. Lobi etkinliğinin amacı; bu mevzuatların ulusal ve uluslararası düzeyde ne kadar uygulandığı ve meri mevzuat ve uygulamaların düzenli olarak işleyip işlemediğini izlemektedir. Çalışmalar sonucu elde edilen verilere göre, görüş ve öneriler ilgili kişi ve kurumlara iletilir. Karar alıcı mekanizmaları devreye sokarak bu sayede daha etkili bir kıyı yönetimini hedefleyen AFAG, karar alıcı ve uygulayıcıların toplumun değişik kesimlerinin bilgi ve görüşlerinden yararlanmasının, topluma karşı daha duyarlı olmalarını beraberinde getireceğine inanmaktadır.

3. Kamuoyu oluşturma ve bilinçlendirme: Koruma çalışmalarının yanı sıra, basın ve sosyal medya, okullarda eğitimler ve seminerlerle kamuoyu oluşturma ve halkı bilinçlendirme çalışmalarını da devam ettirir. AFAG, konferanslar, kampanyalar ve diğer sivil toplum kuruluşları ile birlikte yürütülen çalışmalar ile halkı ve bununla birlikte her türlü kurum ve kuruluşu bilinçlendirmeyi hedefler. SAD-AFAG, doğa korumada daha bilinçli bir toplumla daha sağlıklı ve korunmuş kıyılara ulaşma hedefi ile bu güne kadar birçok farklı yerde bilinçlendirme çalışmalarını sürdürmüştür. Karaburun, Foça, Bodrum, Akyaka, Fethiye, Kaş, Kalkan, Kemer, Aydıncık ve Bozyazı gibi kıyı yerleşimlerinde, yerel halkı, balıkçıları ve turistleri Akdeniz foku ve yaşam alanları ile genel olarak deniz ekosistemi başlıklarında bilgilendirmek amacı ile çeşitli çalışmalar sürerken, ayrıca İstanbulİzmir, Antalya, Adana ve Ankara gibi büyük kentlerde de bilinçlendirme çalışmaları yapmaktadır.

4. Yaralı, hasta, öksüz fokların kurtarılması ve bakımlarının yapılması: SAD-AFAG Türkiye kıyılarında 1991 yılından bu yana, hasta, yaralı veya öksüz foklara yardım ve gözlem çalışması; ölü fokların bulunması durumunda ise nekropsi yaparak bulguları raporlamaktadır. Şimdiye kadar, 6 fokun hayatı kurtarılmış ve 8 ölü fok üzerine nekropsi çalışması yapılmıştır; bunlardan kimi olay yerinde ölü olarak bulunmuş, kimisi ise bulunduktan hemen sonra ölmüştür. Üç fok bulundukları kıyıda yerinde başarıyla kurtarılıp rehabilite edilmiştir; bunlardan biri İzmir Aliağa bölgesinde, biri Gökova bölgesinde ve diğeri Bodrum’da olmuştur. SAD-AFAG uzmanları 1990’lı yıllarda fok bakım ve rehabilistasyonu konularında Danimarka’da Pieterburen ‘de Zeehonden Creche ‘de Lenie’t Hart tarafından eğitim verilmiştir. Yapılan kurtarma, iyileştirme, bakım ve doğaya geri salma çalışmaları hakkında bilgi için tıklayınız.

SAD-AFAG, Türkiye kıyılarında daha etkili kurtarma ve rehabilitasyon hizmeti vermek için 2004 yılında LH Zeehonden Creche ile bir protokol imzalamıştır.
Daha sonra, 2005 yılında AFBIKA (Akdeniz Foku Bilgi ve Kurtarma Ağı) sistemi kurulmuştur. Bu program kuruluşundan beri genişletilmektedir. Birçok kıyı alanında 140 tan fazla üye bu önemli programa çalışma ortağı olmayı kabul etmiş ve önemli destek vermiştir.
AFBİKA programı üyeleri, 7/24 hizmet veren telefon hattına (0533 488 5858) canlı veya ölü fok gözlemlerini bildirmektedir.